Ondernemers luiden de noodklok: de snel stijgende energieprijzen zetten de toekomst van hun bedrijven onder druk. Hoe wapen je jezelf tegen de risico’s van fluctuerende energieprijzen? Meer dan ooit blijkt het belang van een gedegen energiestrategie.
Voor wie het nieuws een beetje volgt, zal het een bekend gegeven zijn dat energieprijzen de pan uit rijzen. Sinds begin dit jaar steeg de prijs van elektriciteit met 152 procent. Om een beeld te krijgen: op 1 oktober was de elektriciteitsprijs voor 2022 135,39 euro per MWh; een jaar eerder was dat nog 41,89 euro per MWh.
De kosten lopen inmiddels zo ver op dat bedrijven in de problemen komen. Zo moest aluminiumfabriek Aldel in Delfzijl een groot deel van de productie stilleggen.
Hoe zijn we in deze situatie beland?
De rol van Rusland en China
Als Nederlandse stroomconsument hebben we te maken met internationale ontwikkelingen. Allereerst is er in China een enorm tekort aan gas en elektriciteit, doordat in dat land geen nieuwe kolencentrales worden gebouwd voor elektriciteit. Dat betekent dat de Chinezen meer elektriciteit met gas moeten opwekken. Voor de levering van gas kloppen de Chinezen aan bij de Russen. Dat betekent dat het Russische gas de komende jaren wordt verdeeld over Europa en China; er blijft dus minder voor ons over.
Doordat veel stroom wordt opgewekt door middel van gascentrales, stijgt de elektriciteitsprijs met die van gas mee. Experts verwachten dat de prijsstijging van energie structureel is. Daarnaast is de productie van windenergie de laatste tijd verminderd, waardoor dat tekort wordt opgevangen door gasgestookte opwek. Nog een reden dat er meer gas nodig is.
Hoewel de leveringszekerheid van stroom niet in gevaar is, liggen inkopers en financiële directeuren momenteel wakker van de energierekeningen die stijgen en stijgen. Een verschil van meer dan 50% op het energiebudget ligt op de loer…. Zelfs wanneer een organisatie niet op omvallen staat, kan budgetzekerheid zo wel erg ver weg raken… Wat te doen? Dat verschilt al naar gelang de situatie waarin de organisatie zich bevindt.
Situatie 1: je contract loopt bijna af
Een energiecontract dat bijna afloopt, is helaas niet de beste uitgangssituatie. Je kunt er vanuit gaan dat je volgende contract een stuk ongunstiger wordt. Wel zijn er manieren om deze pil iets te vergulden.
Eén strategie heet floating: dat betekent dat je contracten voor zeer korte periodes afsluit in 2022. Pas als de prijzen weer iets zakken, leg je kwartalen vast. Als de prijzen vanaf 2023 weer zullen dalen, kies je een gespreide inkoopstrategie voor 2023 tot en met 2025.
De tweede strategie: bij een energieleverancier leg je jezelf vast tot 2025 of ’26. Je krijgt dan een gemiddelde prijs, die niet optimaal is maar wel de huidige piek eraf haalt. De prijzen voor de jaren ‘25 en ‘26 zijn nu een stuk gunstiger dan de jaren ‘23 en ‘24.
Situatie 2: je hebt nog geen energiecontract
Deze situatie kan zich voordoen als je op dit moment een bedrijf opstart. Voor ons advies verwijzen we naar Situatie 1, dus ófwel een floating strategie óf een contract voor de zeer lange termijn.
Situatie 3: je hebt een contract
Gefeliciteerd, je zit op rozen! Hoe langer je jezelf hebt vastgelegd, hoe beter het voor jou is. Het is wel zinvol om nu ook al naar 2025 en 2026 te gaan kijken aangezien deze prijzen nog op een gunstig niveau liggen
Situatie 4: je bent aangesloten bij een inkoopcollectief met een gespreid inkoopstrategie
Deze situatie is vergelijkbaar met Situatie 3, mét een paar extra voordelen. Door samen energie op grote schaal in te kopen ben je enerzijds niet afhankelijk van plotselinge prijsschommelingen. Anderzijds heb je wellicht nóg lagere energietarieven voor iedereen in het collectief bedongen. Afhankelijk van de omvang van de organisatie kunnen de besparingen in de tonnen lopen!
Bij inkoopcollectieven is het overigens belangrijk om te kiezen voor een gedegen partij die het risico spreidt en een logische strategie volgt. Inkoopcollectieven die handelen op basis van emotie en speculatie kun je beter links laten liggen.
Vacature: Chief Energy Officer
De huidige energiecrisis is een wake-up call: de energiestrategie van een organisatie is niet iets is wat je ‘er even bij doet’. De facilitair manager of inkoper heeft waarschijnlijk niet de tijd en kennis om te acteren in het ingewikkelde energieveld van vandaag.
Er is een zwaargewicht nodig, iemand op C-level niveau die inzicht in het onderwerp heeft en strategische beslissingen kan nemen. Of het nu gaat om een collega of een ingehuurde deskundige, de rol van deze Chief Energy Officer zal de komende jaren alleen maar belangrijker worden.
DOWNLOAD DE WHITEPAPER
Checklist
De voor- en nadelen van 3 energiestrategieën
