De berichten over dalende energieprijzen doen een zucht van verlichting door Nederland gaan. Zou het einde van de energiecrisis in zicht zijn? Maar wie op de situatie inzoomt, ziet dat we nog niet uit de problemen zijn. Tijd voor een duurzame strategie!
De laatste weken presenteerden veel grote bedrijven hun jaarcijfers over 2022. Daarbij valt één ding op: energierekeningen nemen een forse hap uit de winsten. Torenhoge energiekosten waren ook de reden dat andere ondernemingen in 2022 noodgedwongen moesten stoppen. Inmiddels lijkt men het licht aan het eind van de tunnel te zien. Begin 2023 verschenen er zelfs optimistische nieuwsberichten over dalende energieprijzen. Organisaties die denken dat de energiecrisis voorbij is, zullen echter van een koude kermis thuiskomen. Sterker nog: volgens experts is een herhaling van de enorme prijsstijging die we in 2022 gezien hebben zeer goed mogelijk in de komende jaren. Hoe komt dat?
Oorlog in Oekraïne houdt aan
Een grote onzekerheid is de duur van de oorlog in Oekraïne. Op dit moment ziet die er niet optimistisch uit. Volgens minister Hoekstra van Buitenlandse Zaken kan de strijd nog jaren duren. Ook Europa blijft daar flink onder lijden. Op dit moment is Europa nog te afhankelijk van Russisch gas. De Europese Unie heeft aangekondigd per 2027 helemaal van het Russische gas af te willen zijn. We zijn daarom afhankelijk van de import van LNG (vloeibaar gemaakt aardgas) per schip uit andere landen, waarvan het prijsniveau een stuk hoger ligt. Aangezien er nog altijd gas nodig is voor de opwek van elektriciteit, beïnvloedt de hogere gasprijs de elektriciteitsprijzen enorm.
Groningen dicht
Sinds 2018 wordt de gaswinning uit het Groningerveld zo snel mogelijk afgebouwd. Sinds 1 april 2023 is al ruim de helft van de productielocaties in Groningen gesloten, de resterende locaties staan op de waakvlam. Dat houdt in dat er een zeer minimale hoeveelheid gas gewonnen wordt, dat alleen in extreme nood beschikbaar is. Het doel is om het Groningerveld in oktober 2023, of uiterlijk 2024, definitief te sluiten.
Mogelijke stijging vraag LNG
Na een periode van strenge maatregelen wegens corona, is de Chinese economie weer heropend. China is ook een grote afnemer van LNG en door de heropening is het mogelijk dat de vraag naar LNG vanuit China stijgt. Dat kan dan weer leiden tot toenemende concurrentie tussen Europa en Azië, over een toch al schaarse voorraad.
Afhankelijkheid van Noors gas
Naast het per schip importeren van LNG, haalt Europa ook veel gas uit Noorwegen. Noorwegen is voor veel Europese landen zelfs de belangrijkste gasleverancier geworden. Dit gas wordt vanuit Noorwegen via een ondergronds netwerk van pijpleidingen naar de rest van Europa getransporteerd. Echter, de Nord Stream pijpleidingen waardoor voorheen gas vanuit Rusland naar Europa werd geëxporteerd, werden vorig najaar gesaboteerd. Er wordt gevreesd dat een dergelijke sabotage ook op de Noorse leidingen zou kunnen plaatsvinden. Zelfs een goed gevulde Europese gasvoorraad kan niet genoeg zijn als de Noorse import van gas wegvalt.
Onzekere tijden
Al met al is er veel onzekerheid met betrekking tot de vraag én het aanbod van gas in Europa. Dit leidt tot prijsschommelingen. Als er meer vraag is dan aanbod, stijgen de prijzen. Extreem hoge gasprijzen, vragen om een verhoging van het aanbod en een verlaging van de vraag. Zo is de gasprijs ook een belangrijk element in de balans tussen vraag en aanbod in de energiemarkt, maar de balans tussen vraag en aanbod bepaalt op zijn beurt ook weer in belangrijke mate de gasprijzen.
De beste tips om te besparen
Er zijn vanuit de overheid een aantal financiële steunregelingen en subsidies om duurzaamheid te stimuleren. Uiteraard is het belangrijk om daar zo goed en zo veel mogelijk gebruik van te maken. Daarnaast moet je als organisatie vooral zelf in actie komen. Verduurzaam waar mogelijk door bijvoorbeeld zonnepanelen aan te schaffen en koop je energie strategisch in. Door het energieverbruik continu te monitoren en een goede energiestrategie op te zetten zul je veel bespaarmogelijkheden tegenkomen. Dat brengt overzicht, stabiliteit en zekerheid in deze onzekere tijden die nog wel een poosje zullen aanhouden.
Wanneer moet je toeslaan op de energiemarkt?
De energieprijzen veranderen dagelijks. Dat maakt het kiezen van het juiste inkoopmoment lastig. Door de onzekerheid raken veel organisaties een beetje het overzicht kwijt en dreigt paniekvoetbal. Op de korte termijn focussen veroorzaakt onzekerheid, terwijl een lange termijninvestering bij verkeerde timing fataal kan zijn. Wanneer moet energie ingekocht worden en wat voor contract moeten je dan afsluiten? Het is aan te raden om op dat vlak vooral rustig te blijven en kansen af te wachten. Sta je hierin liever niet alleen? Een externe energie-expert checkt regelmatig de (prijs)ontwikkelingen, houdt het hoofd koel en maakt de juiste afwegingen.
Hulp nodig bij het opzetten van een energiebeleid?
Bij PowerQ weten we dat energie een ingewikkeld thema kan zijn voor veel organisaties. Bovendien is het opzetten van een energiestrategie niet iets wat je zomaar even aan iemand leert; denk alleen al aan de expertise die nodig is om inkoop te timen. Precies dat is de reden voor ons om een Chief Energy Officer ‘as a service’ aan te bieden. Een Chief Energy Officer is een duizendpoot die alles weet over het opzetten van een duurzaam energiebeleid. Zo wordt jouw organisatie geholpen met het opzetten van een passende, duurzame energiestrategie en is er in dit jaar alsnog licht aan het eind van de tunnel!
Meer weten
Het is leuk om te zien dat je geïnteresseerd bent in de ontwikkeling van de energieprijs. Door de jaren heen hebben wij uitstekende resultaten weten te behalen voor onze klanten. Graag vertel ik u meer over de mogelijkheden van een inkoopstrategie passend bij uw organisatie. Neem hiervoor contact met mij op.
Over de directeur
Loek is algemeen directeur van PowerQ en is sinds 2001 actief in de energiesector. Hij heeft zowel met projectontwikkeling als op sourcing- en tradinggebied ruime ervaring opgedaan bij meerdere spelers in de Europese markt. De laatste jaren heeft Loek zich steeds meer gespecialiseerd op het vlak van innovatie en energietransitie. U kunt bij hem terecht met alle vragen over energie, inkoop, projectontwikkeling en energietransitie.